Zeynel Aslan

Yıllarca yaptığınız birikimle ya da belli bir birikimin üzerine yıllarınızı ipotek altına alarak kullanacağınız kredi ile hayalinizdeki evi alırken hataya düşmemeniz için dikkat etmeniz gereken hususlar vardır. Satın aldığımız her üründe olduğu gibi konutlarda da geçerli olan ayıplı mal kavramı bulunmaktadır. 

Tüketicilerin aldıkları tüm ürünlerde yaşayabilecekleri sorunlarla ilgili tüketicinin korunmasını sağlamak için ‘’6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’’ bulunmaktadır. Ayıplı mal detayı kanunun 3. Kısım Ayıplı Mal ve Hizmetler bölümünde belirtilmiştir. Tüketici aldığı tüm ihtiyaç ürünlerinde olduğu gibi sıfır veya ikinci el konutta da bu yasa ile korunmaktadır. 

Satışı yapılan sıfır veya ikinci el konutun tanıtımlarında belirtilen özellikleri taşımayan konutlarda ayıplı konut yani ayıplı mal kapsamında değerlendirilmektedir.  

Alınacak ev aranırken internet ilanlarında dikkat edilen yazılı detaylar vardır. Bu detayların önem sırası içerisinde gözle görülür belirgin özelliklerinden oda sayısı, bulunduğu kat, doğal gaz tesisatı vs. gibi. Ayrıca görülüp hissedilmeyen konutun fiyatının belirlenmesinde birinci sırada önem arz eden, alıcının pek de dikkat etmediği sadece söylenenle yetindiği metrekare olarak büyüklüğüdür. Metrekare olarak büyüklüğü direkt fiyata etki ettiğinden, sahibinden satıcılar ve amatör emlakçılar konutun detaylı durum analizini yapmadan ilanlarında ve tanıtımlarında daha cazip göstermek, daha fazla fiyat istemek ve daha çabuk satılması için yüksek metre kare belirtmektedirler. İnternet ilan sitelerinde bir konut ilanının birçok emlakçıdan yayınlandığını, her birinin de net ve bürüt metrekarelerinin farklı farklı yazıldığını görmekteyiz. Yapmış olduğum konut değerleme (ekspertiz) incelemelerinde 180 m2 net olarak söylenen dairenin 110 - 120 m2, 160 m2 net olarak belirtilen dairenin 90 - 100 m2, 130 m2 dairenin 65 - 70 m2 olduğunu defalarca gördüm. Bu yanıltıcı bilgiler satıcıyı bağladığı gibi reklamını yapan emlak ofisini de ilgilendirmektedir. Tüketici kanununun 9 maddesi 2. fıkrasında belirtilmiş olan satıcı dairenin reklamını yapan emlak ofisinin yazmış olduğu bilgilerden haberdar olmadığını belirttiği durumda sorumlusu emlak ofisi olmaktadır. Ayrıca emlak ofisine sorumluluk veren Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmeliğin 12. Maddesinde üçüncü kişileri yanıltıcı bilgiler veremez ibaresi bulunmaktadır. Emlak ofisleri cezalı duruma düşmemesi için satış yetkisi almış olduğu sözleşmelerde mülk sahibi ile detayları belirterek sözleşmeyi imzalaması gerekmektedir. Sözleşmesiz bir ilan yayınlayacaksa da dairenin gerçek bilgilerini tespit ederek yazması gerekmektedir. İnternet ilanlarında konutun faal alanının olduğundan daha büyük gösterilmesi yanıltıcı olduğundan ayıplı mal kategorisinde değerlendirilecektir. 

6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunda satıcının ayıplı maldan sorumluluğu olduğu gibi alıcının da seçimlik hakkı vardır. İnternet ilanlarından bulup beğenerek aldığınız bir dairenin ilanda yazılan bilgilerinin ekran görüntüsünü ilan numarasıyla aldığınızda sonradan daha küçük olduğunu tespit ettiğinizde, yasanın belirttiği süreler içerisinde başvurunuzu yaparak 11. Maddede belirtilen seçimlik hakkınızı kullanabilirsiniz. Bu haklar, Satılanı geri verme ve Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim istemedir. Bu da 160 metrekare olarak aldığınız evin 100 metre kare çıkmasıyla eksik olan 60 metrekare ücretini geri isteme hakkınız bulunmaktadır. 

Yıllarca yaptığınız birikimlerinizle hayalini kurduğunuz evi almak için profesyonel çalışan emlak ofislerinden destek almanız, yeni evinizde mutluluk içerisinde oturmanızın teminatı olacaktır.