Zeynel Aslan

 Gayrimenkul piyasasında fiyatların belirlenmesinde en çok kullanılan sıfır binalarda maliyete eklenen kâr ile müteahhit fiyatı, çevre piyasa metrekare birim fiyatı ve kira getirisine göre amorti etme süresi olarak pratik hesaplanıp tespiti yapılıyordu.  

Dünya genelinde yaşamış olduğumuz pandemi dönemi ve buna bağlı olarak gelişen ekonomik krizden ülkemizde etkilenmiş, konutların hem kira hem de satış fiyatlarında ülkemiz tarihinde ilk defa böyle yüksek artışlar olmuştur.  

Pandemi dönemi içerisinde zorunlu kapanmalardan dolayı işyerlerini açamayan ticari işletmeler, kira ödeyemediği için işletmelerini kapatmak zorunda kalmıştır. Birçok işyerinin kapatılarak boş kalması, yeni işletmelere kiraya verilememesinden dolayı mülk sahipleri kiraya verebilmek için işyeri kiralarını düşürmüştür. İşyeri kiralarının düşmesi ile amorti etme süresi hesabı uzamıştır. 

İnşaat maliyetlerinin artması, imar durumlarındaki değişikliklerden dolayı inşaatların başlayamaması ayrıca mültecilerinde ülkemize yerleşmelerinden dolayı konuttaki talebi arttırmıştır. Artan konut talebinin karşılanamaması nedeniyle de konut kiralarını ve akabinde maliyet ve amorti etme süresine göre satış fiyatlarını da arttırmıştır. Önceden gayrimenkuller içerisinde değerli olan işyerleri, talebin azalması hem kira, hem de satış fiyatlarını düşüşe geçirmiştir. 

Son dönemde devlet bankalarının uygun faizli kredi miktarlarını sınırlayarak düşürmesinden dolayı çok yüksek seviyede pirim yapan konutların satış fiyatlarını yatay seyrederek düşüş trendine geçirmiştir. Bu düşüş devam edecek olarak kendini hissettirmektedir. 

Yakın zamanda imar durumların çözülmesi ve komşu ülkelerdeki suların durulması ile mültecilerin kendi vatanlarına dönecekleri düşünüldüğünde konut fiyatlarının daha da düşecek beklentisi oluşturmaktadır. 

Pandemi döneminin de etkisini yitirmesi ile tekrar normal yaşantıya dönme süreci kısa sürede gerçekleşerek işyerleri taleplerini artıracaktır. Çünkü insanların geçimlerini sağlayabilmesi için çalışmaya, para kazanmaya ihtiyaçları vardır. İşyerlerine talebin artması ile gayrimenkul piyasası da tekrar eski konumuna gelerek işyerleri değer kazanacaktır. 

Pandeminin etkisi ile gayrimenkul piyasasında işyerleri ve konut fiyatlarının terse dönmesi yaklaşık bir veya iki yıl gibi kısa sürede tekrar eski durumuna dönecektir. Yani bu yaşadığımız dönemdeki fırsat işyeri alma zamanı olarak gözükmektedir. Bu düşüncem şahsi öngörümdür. Yatırım amaçlı tavsiye değildir.